VỤ ÁN OAN CÓ NGUỒN GỐC TỪ MỘT BÀI THƠ

 

HỌP HỌ VÀ RA MẮT DÒNG HỌ TẠI MIỀN BẮC 2017

VỤ ÁN OAN CÓ NGUỒN GỐC TỪ MỘT BÀI THƠ

(Bài viết nói về Danh Nhân Nguyễn văn Thành ( mà tôi là đời thứ 7 ) Tôi đã chia sẻ trên FB nay đưa lên đây đẻ lưu lại cho đời sau bài viết này

.

Tại xã Tân An, thị xã Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương, trên cột đất cao trong khu rừng sao, ngôi đền thờ Tiền Quân Nguyễn Văn Thành được xây dựng từ năm 1820. Toàn bộ khung sườn đền đều làm bằng gỗ sao đốn từ những cây sao già tại khu rừng ấy. Trải qua hơn 190 năm thăng trầm của lịch sử, đền vẫn còn đó dáng uy nghiêm và trầm mặc. Hằng năm vào ngày rằm tháng 11 âm lịch là ngày giỗ của Tiền Quân.

Tiền Quân Nguyễn Văn Thành (1758- 1817) là một trong những vị khai quốc công thần của triều Nguyễn và là một trong những người có công lớn nhất trong việc đưa Nguyễn Phúc Ánh lên ngôi, trở thành vị vua đầu tiên (vua Gia Long) của triều Nguyễn – triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam (1802- 1945). Tuy nhiên ông bị xử tội chết vì một oan án xuất phát từ một bài thơ.

Năm Ất Hợi 1815, người con trưởng của ông là Nguyễn Văn Thuyên cũng chính là phò mã của vua Gia Long, đỗ hương cống, vốn là người hâm mộ văn chương, thường làm thờ, ngâm vịnh văn thơ với những kẻ sĩ. Bấy giờ nghe người ở Thanh Hóa là Nguyễn Văn Khuê và Nguyễn Đức Nhuận có tiếng hay chữ, ông Thuyên có làm một bài thơ tặng, thơ dịch âm rằng :

.

Văn đạo Ái Châu đa tuấn kiệt
Hư hoài trắc tịch dục cầu ty
Vô tâm cửu bảo Kinh Sơn phác
Thiện tướng, phương tri Ký- bắc Kỳ
U- cốc hữu hương thiên lý viễn
Cao vương minh- phượng cửu thiên tri
Thư hồi được đắc Sơn trung tể
Tá ngã kinh- luân chuyển hóa ky.
.

(Dịch nghĩa là)  :

Ái- châu nghe nói lắm người hay
Ao ước cầu hiền đã bấy nay
Ngọc phác Kinh- Sơn tài sẵn có
Ngựa Kỳ Ký- bắc biết lâu thay
Mùi hương hang tối xa nghìn dặm
Tiếng phượng gò cao suốt chín tầng mây
Sơn tể phen này dù gặp gỡ
Giúp nhau xoay- đổi hội cơ này)

.

Một số người vốn có tị hiềm với ông dựa vào hai câu thơ cuối của bài thơ mà lập luận, suy đoán, thêu dệt thành ý phản loạn, truất ngôi vua. Mọi việc kêu oan của ông đều không được Gia Long minh xét. Ông nói với Thống chế Thị Trung lúc bấy giờ là Hoàng Công Lý: “Án đã xong rồi vua bắt bề tôi chết, bề tôi không chết, không phải là trung”. Ông buộc phải uống thuốc độc tự tử trong ngục vào năm Đinh Sửu (1817), hưởng thọ sáu mươi tuổi. Con trai ông là Nguyễn Văn Thuyên thì bị xử án chém.

.

Năm Mậu Thìn 1868, sau khi nguyên niên được 21 năm, thể theo lời đệ tấu xin gia ân của Đông các đại học sĩ Võ Xuân Cẩn, Vua Tự Đức đã truy xét công trạng, lại chiếu giải oan án và phong chức tước cho con cháu Tiền Quân Nguyễn Văn Thành. Sau đây là bản dịch nghĩa Sắc gia ân do dịch giả Lê Xuân Hoàng phụng dịch (trích): “Trước đây Vọng Các Công Thần là ông Quận Công Thành, Nguyễn Văn Thành là một người công thần cũ, là con của ông Nguyễn Văn Hiền, là một nhà trung nghĩa đời đời đều có công, đã từng đánh giặc nhiều phen, đánh trăm trận lên đến Đại tướng, chức đến Thượng công. Sử sách còn đề rõ ràng. Về triều đại Gia Long, nhân vì người con có tội, mà để lụy cho cha, có dâng biểu lên thì nhà Vua cũng cảm động. Đến triều đại Minh Mạng, Thiệu Trị cũng đem ra xét và đã thi ân tha tội. Trẫm ngưỡng truy vì ta đây thấy chỗ đời trước cũng thương tiếc đến công trạng. Sắc cho đình thần hai ba lần xét lại cho rõ ràng, rồi cho lại chức tước đúng như nguyên hàm mà thờ tự. Như thế là đa thi ân nhiều cho ông Nguyễn Văn Thành được lên chức Vọng Các Công Thần, tước Quận Công, được thờ vào miếu Trung Hưng Công Thần và cho cáo mạng để an ủi linh hồn. Than ôi! Công lao nặng như đá, không lẽ vì một chút đứa con mà phải bị mất hết, cho nên phải truy lục lại để tỏ rõ là ơn của nhà Vua vậy. Như vậy là đã đối xử một cách rất hậu đối với tướng tài, nhà Vua không quên ơn của người có công, mặc dầu đã qua đời lâu nhưng vẫn như còn sống vậy. Ngày 17 tháng 4 năm Tự Đức thứ 21”.

.

Cũng cần nói thêm, năm Canh Ngọ 1810, ông Nguyễn Văn Thành được giao cử chức tổng tài trong việc soạn bộ Hoàng Việt Luật Lệ (thường được gọi là Luật Gia Long). Việc soạn Hoàng Việt Luật Lệ bắt đầu từ tháng 2 năm 1811 đến tháng 8 năm 1812 thì hoàn tất. Bộ luật có hai phần, chia làm hai mươi hai quyển, có tất cả ba trăm chín mươi tám điều, ban hành năm 1812, đến năm 1815 được khắc in. Hoàng Việt Luật Lệ xếp theo sáu loại : Lại, Hộ, Lễ, Binh, Hình, Công luật. Cũng giống như Luật Hồng Đức, đây là một bộ luật phối hợp, điều chỉnh các mối quan hệ xã hội thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau: từ luật hình sự, luật dân sự, luật tố tụng, luật hôn nhân gia đình đến cả luật hành chính, luật tài chính, luật quân đội và luật quốc tế. Hoàng Việt Luật Lệ là luật thực định của một triều đại tồn tại hơn một thế kỷ và nó góp phần ổn định trật tự xã hội, củng cố các phong tục, tập quán cổ truyền tốt đẹp của dân tộc cùng với nhiều định chế tiến bộ.

Cho đến nay, đây cũng là bộ luật được đưa vào giảng dạy ở bậc đại học chuyên ngành luật.

 

Hội Luật sư trẻ

ornpsdotSe34 3a92t17mut0tumc46023ic110ta 60h5m1l61m4 ,6á0ng0  · Thành phố Hồ Chí Minh  · 

Họp Họ tại Miền Bắc 2017

Lăng mộ cụ Thành Tại Huế

Lăng Mộ cụ đã được Triều đình xây lại tại Quê hương